Sabtu, 29 Juli 2023

RENUNGAN MATIUS 13: 31-35: HAPORSEAON NA MAGODANG JALA MANGHORHON DI BAGASAN TUHAN I

 HAPORSEAON NA MAGODANG JALA MANGHORHON DI BAGASAN TUHAN I

Horas ma di hita. Selamat Ari Minggu VII dung Trinitatis (23 Juli 2023). Las ma rohanta marsomba tu Tuhanta sadarion, mamuji pasangaphon goarNa, huhut tumangihon hataNa. Disoarahon hata ni Debata na dienet sian Evangelium Mateus: 13: 31-35 do tu hita, asa marhite haporseaon tu Jesus taloas lam magodang jala lam tu hembangna harajaon ni Debata di ngolunta dohot di portibion, songon "batu ni siarum" nang pe metmet alai dung disuanhon tu tano na napu magodang do pola gabe hau na rimbun na boi inganan parasaran ni angka pidong. Jala songon ragi, samacam bahan pengembang roti na mansai sederhana, alai boi manghorhon ulaon na balga, i ma pahembanghon dohot paubahon itak na niudi gabe roti na tabo panganon.
1. Hahomion ni harajaon ni Debata. Marasing do harajaon portibion sian harajaon ni Debata. Anggo harajaon portibion manigor dipatuduhon do gogo, huaso dohot habalgaonna, asa disegani halak harajaon i. Pemimpinna pe diperlengkapi dohot hagogoon ni portibion, isara ni tentera dohot perlengkapan sinjata asa boi mampartahanhon eksistensina di portibion. Alai ndang songon i harajaon ni Debata. Boi do buni sian pamerengan ni halak, manang leas di pamerengan ni halak. Hape di bagasan "hametmeton" na i adong do huaso dohot hagogoon na so boi nibereng dohot niantusan ni jolma. Alai ditongatonga ni portibion dohot hajolmaon lam magodang do ibana pola gabe sihalonganghononhon. I ma deba sian hahomion ni harajaon ni Debata. Hahomionna i dipatorang Jesus tu angka natorop dohot tu angka siseanna marhite umpama. Di bindu 13 evangelium Mateus on adong pitu umpama ni Jesus taringot tu harajaon ni Debata. Sian na pitu i dua ma di turpukta on, i ma umpama taringot tu "batu ni siarum" dohot ragi. Na lima nari, i ma taringot tu panabur na manaburhon boni tu porlakna. Na paduahon i ma simaremeeme na tubu di holangholang ni eme. Na patoluhon dohot paopathon ma turpukta on. Dungi palimahon i ma umpama taringot tu arta na buni di ladang, paonomhon ima umpama taringot mutiha na arga, jala papituhon i ma umpama taringot tu jala na sinampakhon tu laut. Ia umpama na diturpukta on, parjolo na dipatudos Jesus harajaon ni Debata tu " batu ni siarum". Molo hata " batu ni siarum" pe dipangke dison di terjemahan Bibel Toba, holan ala hadosan ni metmet ni batu ni suansuanan i do. Batu ni siarum dipangke di terjemahan Bibel Toba i, ala ndang adong dapot suansuanan na sarupa songon na nidok ni Jesus i di Tano Batak. Di terjemahan bahasa Indonesia dipangke "biji sesawi", on pe tong do jenis ni sayuran. Anggo suansuanan na pinangke ni Jesus di umpaNa i godang do dapot di topi ni Tao Galiea. Goarna "sinapis", tong do nian jenis sayuran, na somal disuan halak hatiha i di porlakna. Alai olo do lam tamba balga ni suansuanan i gabe hira hau pola 3-4 meter timbona,jala mansai rindang ranting dohot bulungna, gabe lomo roha ni angka pidong marasar disi. Marhite umpama i digombarhon Jesus do, ia harajaon ni Debata na dipapatar marhite haroro ni Jesus Kristus di portibion, mulai sian na mansai metmet di parnidaan ni portibion. Mulai sian diri ni Jesus dohot angka siseanna na dipersiaphon Jesus pararathon harajaon ni Debata di portibi on. Di ujungna rarat do harajaon ni Debata di tongatonga ni angka bangso, na gabe parlinggoman dohot haluaon ni torop jolma di portibion. Harajaon ni Debata dibaritahon marhite barita na uli i, na patubuhon haporseaon di angka na manjanghon. Angka na porsea ima na gabe warga ni harajaon ni Debata. Haporseaon ni warga ni harajaon ni Debata i pe lam magodang do jala lam matoras. Ndada holan warga ni harajaon ni Debata be nasida alai gabe dohot parohon harajaon ni Debata di portibi on, asa lam rarat harajaon ni Debata i. Deba sian nilai ni harajaon ni Debata sihangoluhon ni angka na porsea i ima hatigoran dohot uhum hasintongan ni Debata na hinorhon ni roha na masihaholongan.
2. Harajaon ni Debata paubahon parrohaon dohot pangalaho ni portibion. Dipatudos Jesus do Harajaon ni Debata tu sada ragi na pinasaorhon ni sahalak inaina tu itak tolu ampang asa asom itak i saluhutna dungi diudi ma gabe roti na tabo panganon. Mansai metmet do berengon ragi i alai boi mangasomi songon i godang ni itak i. Di hita on mungkin tarmaol do on taantusi, ala ndang roti na gabe sipanganon pokok di hita. Alai di tano Pelestina hatiha i roti naung disaorhon dohot ragi asa mengembang itak (tepung) i, na gabe bahan mambahen roti i, dungi diudi ma jala dibakar. Alai na nidok ni Jesus disi, nang pe metmet berengon di mulana i harajaon ni Debata na binoan ni Jesus di bagasan diriNa, dungi dibaritahon angka sisesanNa ma i sahat tu ujung ni portibion marhite barita na uli i gabe boi paubahon roha dohot parngoluon ni jolma. Memang boi do i taida muse di perkembangan ni barita nauli, mulai sian Jerusalem, Judea, Samaria sahat tu ujung ni portibion. Barita na uli i do paubahon parrohaon dohot peradaban ni hajolmaon di portibion. Jala boi do i meresap tu bagasan harajaon ni portibion, na gabe boi meneraphon nilainilai ni harajaon ni Debata di bagasan harajaon dohot angka negara na di portibi on. Tarida do isarana di harajaon Roma na berkuasa hatiha parmulaan ni hakristenon. Di mulana i dialo harajaon i do hakristenon, dipersekusi angka halak Kristen i, alai di ujungna gabe dijadihon negara i do hahristenon gabe agama negara, jala mambahen nilainilai harajaon ni Debata gabe patik dohot uhum siihuthonon ni harajaon i, i ma uhum hatigoran, hasintongan dohot roha na masihahoholongan. Songon i do muse di sude negara-negara Eropa, boi do muse paubahon parrohaon dohot pangalaho ni halak Eropa sian na so beradab( barbar) hian gabe halak na beradab. Songon i muse sahat tu portibion, termasuk di tongatonga ni halak Batak naung manjalo Barita na uli i. Barita na uli i do paubahon parohaon dohot pamajuhon cara berfikir ni halak Batak. Jala ingkon sai torus do pe tasaorhon barita na uli tu parngoluon ni halak Kristen Batak, asa boi lam mago angka parrohaon dohot nilainilai na ditean sian ompu sijolojolo tubu na maralo tu nilai ni harajaon ni Debata.
3. Tugas ni sude halak Kristen do pararathon harajaon ni Debata. Pararathon harajaon ni Debata ndang sai na holan marhite na borhat marbarita na uli tu angka halak na do dapotan barita na uli i, manang marhite na marjamita di angka ibadah-ibadah hakristenon. Alai na pararathon harajaon ni Debata do hita, molo olo hita tongtong manghangoluhon angka nilainilai harajaon ni Debata, i ma manghamgoluhon hatigoran, hasintongan dohot roha na masihaholongan. Di tangiang na pinodahon ni Jesus adong do sada pangidoan mandok: "Sai ro ma harajaonmu". Lapatan ni pangidoan i mangihuthon Martin Luther songon na disurathon di Buku Katekismusna i on do: "Ia harajaon ni Debata, sai na ro do i nang so itapangido, alai asa haru sahat ro tu hita on i do na itapangido disi". Di hatorangan na mangihut didok ibana songon on: "Dilehon Amanta na di banua ginjang i do tu hita Tondi Parbadia asa porsea Hira d hataNa na badia i hinorhon ni asi ni rohaNa jala asa itaparangehon parange ni Debata di ngolunta on dohot di hangoluan sogot salelenglelengna." Jadi marhite na mamarangehon parange ni harajaon ni Debata nunga dohot hita parohon harajaon ni Debata di portibion, jala dohot pasaorhon tu ganup parange na badia i asa dohot nasida manghangoluhonsa. Marhite pambahenan na songon i do lam magodang haporseaonta jala lam manghorhon di tongatonga di portibi on, paubahon roha portibion gabe roha harajaon ni Debata.
_________________
Mateus 13: 31-35
31 Dung i didok ma umpama na asing tu nasida: Tudos do harajaon banua ginjang i tu batu ni siarum, na binuatana ni sada halak laho manaburhon tu porlakna.
32 I do sada na ummetmet sian nasa ragam ni boni; alai dung tubu, gabe umbalga do i sian nasa ingkau rata, pola hira hau do, jala ro do angka pidong na martongatonga langit marasar tu rantingna.
33 Dung i umpama na asing muse dihatahon tu natorop: Tudos do harajaon banua ginjang i tu itak naung niasoman, na binuat ni sahalak inaina, laho pasaorhon tu itak tolu ampang, paima asom saluhutna.
34 Saluhutna i dihatahon Jesus marhite sian umpama tu natorop; ndang na mangkatai Ibana tu nasida, anggo so marhite sian umpama,
35 asa jumpang hinatahon ni panurirang i na mandok: "Huungkap pe pamanganku mangkatahon umpama, hurungkari pe na buni sian mula ni portibi on. "

6
Suka
Komentari
Bagikan

Tidak ada komentar:

Posting Komentar