Sabtu, 16 September 2023

RENUNGAN 1 KORINTUS 4: 1-5, UNANG HAMU MANGUHUMI

 UNANG HAMU MANGUHUMI

Horas ma di hita. Selamat Ari Minggu
XV dung Trinitatis ( 17 September 2023)..Las ma rohanta marsomba tu Tuhanta, mamuji pasangaphon goar-Na, huhut tumangihon hata-Na sihangoluhononta. Disoarahon hata ni Debata do tu hita sadarion, na dienet sian 1 Korint 4: 1-5, asa unang hita angka naung hinophop ni Tuhantai manguhumi donganta jolma, ala holan Debata do nampuna huaso manguhumi sandok jolma na tinompa-Na i. Ibana do na umboto roha parbagasan ni jolma, aha na sinangkapan dohot na piningkiranna.
1. Taauhon tongtong dirinta songon naposo ni Debata. Di na masa parbolatbolatan di tongatonga ni halak Kristen na di huta Korint, dibereng apostel Paulus do na masa i ala na sala do halak Kristen na di luat i mangantusi hadirion ni angka parbarita na uli i na ro tu luat i dohot mangantusi hadirion nasida be songon halak Kristen. Dibereng halak Kristen na di huta Korint i do hadirion ni angka parbarita na uli i holan songon pemimpin ni angka kelompok sambing, songon na torop hatiha i ro tu huta Korint mangadu hapandean nasida be, laho mangalului angka pengikut. Hombar do i tu situasi ni huta Korint hatiha i songon pusat ni parbinotoan filsafat. Jadi torop do angka parhapadean filsafat na ro tu huta i laho mangadu parbinotoan nasida be. Marsiadu nasida laho manait roha ni pangisi ni huta i gabe siihuthon nasida. Jadi targantung tu hamaloon ni angka pande filsafat i do manait roha ni angka na umbege pangajarion nasida torop ni halak na gabe siihuthon nasida be. Jadi tubu ma nang angka horong manang aliran di tongatonga ni masyarakat i, mamboanhon goargoar ni angka guruguru filsafat na niihuthonna. Songon i do dirajumi nasida nang haroro ni angka parbarita na uli tu huta i, mulai sian si Paulus, si Apollos, dohot si Kepas (Petrus). Ala marasingasing do penilaian nasida tu angka parbarita na uli i, gabe tubu ma angka horong ni angka halak Kristen, hombar tu angka pangajari na manait rohanasida. Adong ma na manggoari dirina horong ni si Paulus, adong horong ni si Apollos adong horong ni si Kepas, jala adong na mandok dirina horong ni Kristus. Torop do na tartait rohana tu si Paulus, lumobi angka na marharoroan sian sipelebegu (non Jahudi), ala ni pangajarion ni di Paulus taringot tu habebason ni halak Kristen, naung malua sian gomgoman ni angka patik hajahudion, na dirajumi nasida mangihoti ngolu ni jolma i. Adong do na tartait rohana tu si Apollos, sahalak Kristen Jahudi pangajari na marharoroan sian huta Alexandria Mesir. Mansai malo do ibana di parbinotoan taringot tu buku na badia (Padan na robi), mansai malo patoranghon dohot manafsirhon, jala mansai malo manghatai (orator ulung). Mansai torop do na mangihuthon ibana ala ni hapandeanna i.Adong do na gabe siihuthon si Kepas, ala hea ro mangebati huria na di Korint i. Torop na tartait rohana tu si Kepas, lumobi na marharoroan sian Jahudi, ala ibana langsung sisean ni Kristus na pinabangkit ni Jesus gabe apostel. Alai adong do sian halak Kristen i na so olo masuk tu horong na tolu i, alai langsung manggoari dirina horong ni Kristus. Dibereng di Paulus marmara do sikap na marhoronghorong mangihuthon goar ni patbarita na uli i, na boi patubu parbolatbolatan di huria i. Alani i do unang ma marpingkir angka halak Kristen i tu angka parbarita na uli songon angka pemimpin na pinatimbo ni angka na mengagumi nasida, alai manang ise pe jala manang songon dia pe hapandean nasida na boi manait roha ni na mangihuthon nasida tongtong ma nasida dibereng songon naposo ni Debata. Hata na dipangke diterjemahan Bibel Toba i, parhalado. Alai na marharoroan do i sian hata Junani "huperetes". Di mulana pandohan dipangke tu angka hatoban (budak) na mandayung kapal porang ni halak Romawi/ Junani na mardalan di tonga lautan. Ingkon unduk do angka "huperetes" ( pandayung ) i tu komando ni nahoda ni kapal i. Molo so i ingkon marmara do kapal i. Laos on gombaran na pinangke ni si Paulus tu angka naposo ni Tuhanta manang parhalado na marhobas di huria i. Kristus do nakhoda ni huria i na mangamudihon pardalan ni huria i, jala si Paulus ro di sude na mangula di huria i ma songon naposo na manjalo parenta sian Tuhanta, jala mangulahon songon na diparentahon Tuhan i. Ndang boi parhalado ni huria manang aha pe fungsi manang jabatanna mangula hombar tu hagiotna. Molo songon i ingkon malonglong do huria i diauphon galumbang ni portibion. Sude do angka na porsea, naung tarjou gabe siiuhuthon Kristus boi dipangke Tuhanta i gabe naposona laho mangulahon parsuruon ni Tuhan di huria i nang di parngoluon siganup ari. Ala ni manang aha pe ulaon na pinasahat ni Tuhan ingkon taulahon do i di bagasan haunduhon dohot pangoloion tu Tuhan i.
2. Gabe juarabagas haposan.
Songon parhalado manang naposo ni Tuhan i, dirajumi si Paulus do dirina nang sude sude na tarjou marhobas di huria i ro di sude angka na porsea songon juara bagas ni angka hahomion ni Debata. Juarabagas na marharoroansian hata Junani "oikonomos" (pengatur rumah), namangatur angka parhobas na dipasahat tu ibana, ro di mangatur angka parbohalon nasida. Alai songon dia pe kepercayaan na dipasahat tu nasida be tongtong do nasida naposo na dibagasan gonggoman ni tuanna. Na boi do talapathon on, songon dia pe posisi, fungsi manang jabatan na dipercayahon tu sahalak parhalado, ingkon tongtong do ibana ingot di hadirionna songon naposo ni Tuhan na ingkon unduk tu Tuhan jala mangula ulaonna hombar tu na niaturhon ni Tuhan i. Songon ido sude angka na porsea, ganup do manjalo ulaon dohot tanggung jawab sian Tuhan i sidalanhononna laho pahembanghon harajaon ni Debata. Alai manang ise pe, parhalado manang songon ruas ni huria angka na porsea di Tuhan i, ingkon haposan do di sude ulaon nang tanggung-jawab na ni pinasahat ni Tuhan i tu nasida be. Angka parhalado,
ingkon haposan do mangulahon ulaon haparhaladoon na sahat tu nasida be, angkup ni na ingkon haposan mangulahon ulaonna siganup ari. Ai angka ulaon si ganup ari i pe di ruar ni ulaon huria, Tuhan ido na pasahathon i. Songon ido nang ganup ruas ni huria marsadasada, atik pe so targoar parhalado di huria i, alai juara bagas ni Tuhan i do nasida di bagas nasida be. Molo targoar hita halak na porsea, na manjalo ragam ni silehonlehon dohot ulaon siganup ari sian Tuhan i, ingkon boi do hita dihaporseai Tuhan i laho laho mangulahon dohot pahembanghonsa. Songon i do halak na haposan di Tuhan i.
3. Unang hamu manguhumi. Di na masa parbolatbolat di tongatonga ni halak Kristen na di huta Korint, dibereng si Paulus, masa pe i tong do ala na ragat halak Kristen i manguhumi angka parhalado ni Tuhan i. Ragam penilaian nasida taringot tu naposo ni Tuhan i, gabe dapot angka kesimpulan nasida be, on do parhalado na sintong, anggo na asing parhalado na so hasea do i. Jadi parhalado na dianggap sintong i ma diihuthon jala dipapujipuji, na asing ditinggalhon jala olo do i diparoaroa. Jadi ise do na marhak manimbangi manang na haposan sahalak parhalado di ulaonna manang ndang, holan Tuhan i do. Anggo di roha ni si Paulus ndada pola dia molo adong halak Kristen Korint i na manguhumi dirina. Ndang pola dibela ibana dirina disi, ai sadar do ibana songon halak pardosa godang do hahuranganna. Ndang na dirajumi na sintong ibana di saluhut hata nang parulaonna. Alai na dipangido ibana, lot ma Tuhan i na manguhumi ibana di ulaonna. Unang ma ibana manguhumi dirina, marhite na mamuji dirina. Jadi ndang hea dipuji si Paulus dirina. Molo dirajumi rohana pe na denggan na niulana i, ndada na mamuji dirina ibana disi, alai na mamuji asi ni roha ni Debata do. Ai sudena i boi diulahon ala ni asi ni roha ni Debata do. Jadi halak Kristen ndang boi manguhumi angka naposo ni Debata. Na boi manguhumi holan Tuhan i do. Laos i do dipaingothon tu sude halak Kristen na di huta Korint hatiha i, dohot halak kristen sepanjang zaman. Unang manguhumi di na so tingkina, tagan so ro Tuhan i. Molo adong na manguhumi donganna tagan so ro Tuhan i, marlapatan do i mambahen dirina di posisi ni Debata jala mambuat huaso ni Debata. Holan Debata do na boi sintong manimbangi ulaon nang panghobasion ni ganup naposona nang ganup jolma. Tuhan Jesus sandiri pe di jamitana di dolok tu angka siseanNa dohot tu angka na mangihuthon ibana. Di Mateus 7: 1-2, didok: "Unang hamu manguhumuhumi, asa unang hona uhum hamu,
ai panguhumonmuna i do siuhumhononhon tu hamu, parsuhatonmuna i do sisuhathononhon tu hamu". Mansai tarbatas do pamerengan ni jolma taringot donganna jolma, ala nunga samasama mardosa. Ndang tarbahen jolma mangantusi songon dia Tondi ni Debata boi mangula nang pe marhite hagaleon dohot hahurangan ni hita jolma. I do umbahen ndang jalojalo angka jolma i diuhum Debata molo adong pe hasalaanna. Ai diigil Debata do boi hita jolma marhamubaon di tingki parasian na nilehon ni Debata. Molo adong uhuman dibahen Debata tu sasahalak tagan di ngoluna di portibion ala ni hasalaanna manang pangaloonna tu Debata, ndada uhuman na sasintongna do pe i, alai songon pinsangpinsang do i asa muba rohana. Songon uhum huria i do na pinasahat ni huria tu ruas ni huria na mangalaosi aturan ni huria. Marrumang paminsangon do i asa ditanda dosana dungi ro ma muse manopoti tu jolo ni Tuhan i marhite huria i. Anggo parumuhan na sasintongna sian Tuhan i di ari parpudi i do, di na ro Tuhan Jesus paduahalihon lahon papatarhon huasona manguhumi na mangolu dohot na mate. Disi patiuron ni Tuhan i ma na buni di na holom, jala papataronna tahitahi na buni ni ganup halak. Disi " ndang adong na buni, na so patar muse; jala ndang adong na simo, na so tangkas tandaon muse jala mullop." (Luk. 8:17).Di paruhuman i, ganup halak naung tarbukti haposan mangula ulaonna, dapot pujipujian ma sian Debata. Jadi ndang pujipujian na sian dongan jolma na tahirim, molo denggan pe tarajumi na taula i, alai pujipujian sian Debata do. Tabo do memang molo dipuji halak hita siala denggan ulaonta, alai pujipujian ni dongan jolma ndang hot i, boi do i marubauba. Boi do dipuji halak hita sadarion, alai di sada tingki dipalea muse. Ala ni na tahirim pujipujian na sian Debata do di ari sogot i. Jadi di ngolunta, taula ulaonta dohot denggan, ndada asa mambahen las roha ni dongan di hita jala asa dipuji hita siala ni i, alai naeng mambahen las roha ni Debata do. Dungi dohonan-Na ma tu hita di ari paruhuman sogot i: "Taho ma i, ale naposo na denggan roha jala haposan; haposan do ho di na otik, pasahatonku ma tu ho godang. Bongot ma ho tu halasan ni roha ni tuanmu!". Jadi ala ni unang ma hita manguhumi donganta, taloas ma Tuhan i manguhumi sude angka na tinompa-Na i di ari paruhuman sogot i.
__________________
1 Korintus 4:1-5
1 Dirajumi jolma i ma hami: Parhalado ni Kristus jala juarabagas ni angka hahomion ni Debata.
2 Jumolo dipangido di angka juarabagas; naeng haposan nasida jumpang.
3 Otik do i huetong, anggo hamu manang rapot paruhuman ni jolma manguhumi ahu; ahu pe, ndang huuhumi diringku.
4 Ai ndang adong salangku, anggo na huboto; alai ndada gabe pintor ahu hinorhon ni i. Tuhan i do manguhumi ahu.
5 Dibahen i, unang hamu manguhumi di na so tingkina tagan so ro Tuhan i; patiuronNa do na buni di na holom, jala papataronNa do tahitahi ni roha. Disi ma dapotan pujipujian ganup sian Debata.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar