MANGOLU SONGON NGOLU NI ANGKA NAUNG MALUA (HIDUPLAH SEBAGAI ORANG MERDEKA)
1 Petrus 2: 11-17
Horas ma di hita. Selamat Ari Minggu IX dung Trinitatis (17 Agustus 2025), jala Selamat Ari UlangTahun Kemerdekaan Republik Indondesia pa 80 hon. Las ma rohanta marsomba tu Tuhanta, mamuji pasangaphon goar-Na, huhut tumangihon hata-Na sihangoluhononta. Domu tu ngolu haporseaon dohot partondionta, halak naung dipalua do hita sian gomgoman ni dosa dohot sibolis, jala domu tu ngolu parnegaraon dohot parbangsoonta, halak naung merdeka do hita na dipalua sian gomgoman ni panjajah. Hombar tu na dua pangalaho i, disoarahon hata ni Debata do tu hita sadarion, asa mangolu hita songon angka halak naung malua manang merdeka. Songon dia ma ngolunta tanda ni halak naung malua hita sian gomgoman ni dosa, manang halak naung merdeka di tongatonga ni bangso dohot negaranta.
1. Boi mangarajai diri, mangalo hagiothagiot ni daging dohot hagiothagiot portibion.
Didok apostel Petrus, dung dipalua hita sian gomgoman ni dosa, na mangolu do hita di portibion songon halak paisolat manang halak dagang. Lapatanna ndang di portibion sambulo ni tondinta, di banuaginjang do. Hira na mamolus manang manompang sambing do hita di portibion. Parsatongkinan do hita di tanoon, surgoi i do tujuan ni ngolunta, i ma huta na hot ro di salelenglelengna .Domu tusi, ala paisolat do hita di portibion, ingkon patuduhononta do parange na denggan, i ma paholanghon diri sian hagiothagiot di daging manang hagiothagiot ni portibion. Nang pe hona leaan do hita di portibion, alai songon angka naung pinalua sian gomgoman ni dosa i, manang songon angka naung porsea di Jesus Kristus ingkon boi do hita mangarajai dirinta, paholanghon diri sian hagiot ni daging dohot sian hagiot ni portibion. Mansai bidang do na hinamham ni hagiot ni daging manang hagiot portibion. Di Surat Galatia 5: 19-21, dipajojor apostel Paulus do angka dosa na mangihuthon hagiot ni daging, i ma: "... parmainanon, hahodaron, pargadombuson,
hasipelebeguon, hadatuon, parmusumusuon, parbadabadaon, pangiburuon, rimasrimas, pargutugutuon, parsalisian, partahitahion,
bunubunu, parmabuhon, haormuson jala angka na suman tusi.". Didok apostel Paulus, ndang teanon ni angka na mangulahon sisongon i harajaon ni Debata." Marhite parange na denggan na paholanghon diri sian hagiothagiot ni daging i, dihirim do boi hita pasangaphon Debata jala mangungkap pamerengan ni halak na asing tu barita na uli i. Jadi ala naung warga ni harajaon ni Debata hita dipalua sian gomgoman ni sibolis i, ingkon marparange ma hita hombar tu ruhutruhut dohot pangalaho ni harajaon ni Debata.
Angkup ni songon na ni didok apostel Petrus di turpukra on,
umbahen so boi be halak Kristen mangihuthon hagiothagiot ni portibion, ala paisolat jala halak dagang do halak Kristen i. Warga ni harajaon ni Debata do halak Kristen, na ingkon mangihuthon aturan dohot uhum ni harajaon ni Debata.
2. Unduk tu panggomgomi.
Nang pe naung warga ni harajaon ni Debata hita, laos sekaligus do warga ni negara di dia hita maringanan. Ala ni i ingkon tong do hita unduk tu panggomgomi manang pamarenta. Didok apostel Petrus: "Unduk ma hamu maradophon nasa uhum, na sinuan di hajolmaon, ala ni Tuhan i, nang maradophon raja parhuaso parginjang,
nang maradophon panguhum, angka na sinuruna, maminsang angka sibahen na jahat, alai mamuji ia siula na denggan." ( ay. 13-14). Lapatan ni i, ingkon patuduhonon ni halak Kristen do dirina songon warga negara na bertanggung jawab, ala dihaporseai halak Kristen i do panggomgomi i, na dapot huaso do i sian Debata. Songon i dohot angka uhum ro di aturan na binahen ni pamarenta. Adong do angka penghasut hatiha i, na mandok ia angka halak Kristen i, ndang unduk tu panggomgomi, ndang unduk tu angka patik dohot uhum ni negara manang pamarenta. Alai laho mangalalo angka tuduhan na songon i disosoi angka apostel i do asa halak Kristen patuduhon dirina songon warga negara na bertanggungjawab jala tiruan. Ingkon unduk tu pamarenta dohot tu angka uhum na nitotophonna, saleleng so maralo tu hata ni Debata. Songon i do pangajarion ni angka apostel i.Di suratana tu huria Rom 13: 1 d.u., didok apostel Paulus do: "Unduk ma ganup di panggomgomi na marsahala; ai ndang adong sahalana, ia so sian Debata, Debata do mangaturhon nasida.
Asa na mangalo aturan ni Debata do na mangalo panggomgomi i. Alai na mangaithon uhum tu dirina do na mangalo." Dihaporsea apostel Paulus do na pinarsahalaan ni Debata do angka pamarenta di tongatonga ni sada bangso manang negara. Ala ni i, angka na mangulahon na denggan ndang porlu mabiar tu pamarenta. Ai wakil ni Debata do pamarenta laho mangaramoti dohot mangondihon angka siula na denggan na hombar tu patik dohot uhum na ditotophon. Ala ni di angka surat parmahanion ni apostel Paulus pe, sai disosoi do angka halak Kristen dohot huria i manangianghon pamarenta. (1Tim. 2: 2).
Tuhan Jesus sandiri pe diajarhon do tu angka siseanna mangulahon kewajiban dohot tanggung jawabna tu pamarenta mandok: " ... lehon hamu tu Kesar, na sian Kesar i; jala lehon hamu ma tu Debata, na sian Debata! (Mat. 22: 21).
Laos songon i do na dipangido sian hita di tongatonga ni bangso dohot negaranta Indonesia. Nian ndang sarupa be sifat pemerintahan na jolo di zaman Padan na Imbaru tu saonari. Na jolo otoriter do pemerintahan, alai anggo nuaeng nunga demokrasi. Alai songon i pe i, na dipangido sian hita di haunduhon tu aturan dohot uhum na adong, songon hataridaan ni kewajiban dohot tanggung-jawabta tu negaranta. Songon na mangolu hita di negara naung merdeka ingkon dohot do hita pamajuhon negaranta on, marhite haunduhonta tu pamarenta dohot uhum na adong.
3. Marparange na denggan di tongatonga ni masyarakat. Na mangolu do halak Kristen di tongatonga ni masyarakat. Boi do ruas ni masyarakat i marharoroan sian latar belakang na marasingasing. Marasing status sosial ekonomi, adong na pogos adong na mora. Adong na marasing agama manang haporseaonna, adong na marasing adat dohot budayanya, marasing kesukuanna. Alai di tongatonga ni parasingasingan i, ingkon boi do halak Kristen, mameakhon diri marhite na marparange na denggan dohot mangulahon na denggan tu saluhut halak so mardia imbar. Ndang jadi manahiti roha ni dongan, alai ingkon masiargaan do di hdirionna be, manang songon na nidok ni apostel Petrus di turpuktaon: marhapantunon tu saluhut halak jala masihaholongan. Sikap na denggan tu dongan, bagian ni panghabiarionta do i tu Debata. Molo boi ganup masiargaan jala masihaholongan dapot ma kerukunan dohot hasonangan di tongatonga ni masyarakat dohot bangsonta.
Parulaonta na denggan di tongatonga ni masyarakat laos boi do gabe sintindangi tu halak na asing jala boi mangungkap dalan tu angka dongan i laho mananda Kristus. Jadi Kristus i boi tapatandahon tu halak na humaliang hita marhite na marpangulaon songon pangulaon ni Kristus, i ma mambahen na denggan tu saluhut halak so mardiaimbar. Jadi tanda ni naung dipalua hita sian gomgoman ni dosa, ndang jadi salagunahononta haluaon i gabe habebason mangulahon angka hagiot ni rohanta. Didok apostek Paulus tu huria Galatia (5: 13): "Tu haluaon i hamu dijou, angka dongan; asal unang haluaon i gabe parbonsiran di sibuk; sandok marhitehite haholongon i ma hamu masioloan." Jadi marhite i do taantusi, haluaon ni halak Kristen, haluaon na martanggung jawab do, martanggungbjawab tu Debata, martanggung jawab tu pamarenta, martanggung jawab tu masyarakat na humaliang hita. Jadi dung dipalua hita sian parhatobanan ni sibolis i, gabe naposo ni Debata na ma hita, pangoloi di Debata, pangoloi di pamarenta dohot dongan jolma.***
_____________________________
Evangelium: 1 Petrus 2:11-17
Sioromon dohot siulahonon
11 Ale angka haholongan, huapoi ma hamu songon angka paisolat jala halak dagang: Orom hamu ma angka hisaphisap ni roha sibuk, na maralo dompak partondion!
12 Marparange na denggan ma hamu di tongatonga ni angka parbegu, asa, ia adong na pahatahatahon hamu songon angka parjahat, gabe dipasangap nasida Debata di ari panuluhan i, dung diida denggan ni ulaonmuna.
13 Unduk ma hamu maradophon nasa uhum, na sinuan di hajolmaon, ala ni Tuhan i, nang maradophon raja parhuaso parginjang,
14 nang maradophon panguhum, angka na sinuruna, maminsang angka sibahen na jahat, alai mamuji ia siula na denggan.
15 Ai on do lomo ni roha ni Debata: Naeng ma marhite sian ulaon na denggan pompomanmuna haotoon ni halak na hurang roha.
16 Ai angka naung malua do hamu; alai unang ma pinangke haluaon i mangondingi hajahaton; songon angka naposo ni Debata ma tahe!
17 Marhapantunon ma hamu tu sasude; haholongi ma angka dongan; habiari ma Debata; pasangap ma raja!
__________________________
Epistel:Jeremia 34: 12-16
12 Ala ni ro muse ma hata ni Jahowa tu si Jeremia, ninna do:
13 "Songon on do hata ni Jahowa, Debata ni Israel: Nunga Ahu mambahen sada parpadanan tu ompumuna, uju ahu manogihon nasida ruar sian tano Misir, sian bagas pangadopan, songon on:
14 Ganup papitutaonhon, ingkon ganup hamu paluahon donganna marga Heber, naung manggadishon dirina tu ho; ingkon onom taon lelengna pangulahononna ho, dung i paluaonmu boti ibana sian lambungmu. Hape ndang ditangihon ompumuna Ahu jala ndang ditarehon pinggolna.
15 Alai nunga muba ianggo rohamuna sadarion, jala nunga dibahen hamu na sintong di rohangKu, naung ditingtinghon hamu haluaon ganup tu donganna, jala naung dibahen hamu parpadanan di jolongKu di bagasan bagas na targoar tu goarHu.
16 Alai nunga hosing muse rohamuna, gabe diramuni hamu goarHu, jala mulak diboan hamu ganup naposona baoa dohot naposona boruboru, angka naung pinaluamuna boti marguru tu rohanasida gabe marhata ingkon hamu tu nasida sumuang gabe naposomuna baoa dohot parompuan muse.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar